Καλημέρα μικροί Ρομποτέχνες!
Σίγουρα όλοι έχετε παρατηρήσει κάποια στιγμή στη ζωή σας σχέδια, αριθμούς, χρώματα, σχήματα και πολλά άλλα να επαναλαμβάνονται πάνω σε διάφορες επιφάνειες και να υπάρχει η απόλυτη αρμονία μεταξύ τους, όπως τα σχέδια που επαναλαμβάνονται στα κάγκελα μιας πολυκατοικίας. Αναρωτηθήκατε ποτέ αν ο τρόπος που επαναλαμβάνονται είναι τυχαίος; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα τις περισσότερες φορές είναι όχι. Αντίθετα, υπάρχει ένας κανόνας που ορίζει τον τρόπο με τον οποίο επαναλαμβάνονται τα διάφορα στοιχεία που αναφέραμε παραπάνω. Τότε λοιπόν γίνεται λόγος για τα μοτίβα.
Τι είναι το μοτίβο;
Μοτίβο (ή πρότυπο) είναι ένα σύνολο από διάφορα γεγονότα ή αντικείμενα που επαναλαμβάνονται με ένα συγκεκριμένο προβλέψιμο τρόπο.
Τα μοτίβα βρίσκονται σε κάθε τι που μας περιβάλλει: στα ζώα, τα φυτά, την τέχνη, τα μαθηματικά, τη μουσική, το χορό και σε διάφορες επιστήμες, όπως είναι η μετεωρολογία. Δεν είναι απλώς ένα πράγμα που επαναλαμβάνεται βάσει κάποιου κανόνα. Όλα είναι φτιαγμένα με μαθηματική ακρίβεια και απόλυτη αρμονία. Οι εποχές του χρόνου που επαναλαμβάνονται κάθε τρεις μήνες αποτελούν μοτίβο. Οι μέρες της εβδομάδας που επαναλαμβάνονται κάθε εφτά ημέρες αποτελούν μοτίβο. Ακόμη και το σύμπαν βασίζεται σε μοτίβα, όπως η περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο.
Τα μαθηματικά είναι η επιστήμη που αποκαλύπτουν τα κρυμμένα μοτίβα που μας περιβάλλουν και μας βοηθούν να καταλάβουμε καλύτερα τον φορτωμένο με πληροφορία κόσμο που ζούμε.
Στις εικόνες που ακολουθούν παραθέτουμε διάφορα στοιχεία που συναντάμε στην καθημερινή μας ζωή.
Προσπαθήστε να τα εντοπίσετε και να περιγράψετε τον κανόνα, δηλαδή ποιο στοιχείο επαναλαμβάνεται στα συγκεκριμένα μοτίβα.
Στη συνέχεια σκεφτείτε και περιγράψτε κάποια μοτίβα που συναντήσατε στο καθημερινό σας περιβάλλον (σε ήχους, διακοσμητικά σχέδια, χαλιά, εργόχειρα, κάγκελα κτλ.).
Όπως αναφέραμε και πιο πάνω, τα μοτίβα υπάρχουν παντού γύρω μας και τα μαθηματικά μας βοηθούν να κατανοήσουμε τα μοτίβα σαν έννοια και να εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά τους. Στα μαθηματικά που συναντάμε στο νηπιαγωγείο και στο δημοτικό συναντάμε συνήθως μοτίβα με χρώματα, γεωμετρικά σχήματα και αριθμούς (σειρά αριθμών που έχουν μεταξύ τους μια σταθερή σχέση).
Βρες το μοτίβο!
Προσπαθήστε σε κάθε σειρά να συνεχίσετε τα μοτίβα που παρατηρείτε, εντοπίζοντας τη σχέση που έχουν τα στοιχεία μεταξύ τους.
Βρες αυτό που δεν ταιριάζει!
Σε κάθε σειρά υπάρχει κάποιο στοιχείο που δεν ταιριάζει με τα υπόλοιπα και “χάλασε” το μοτίβο που δημιουργήθηκε. Προσπαθήστε να βρείτε αυτό που δεν ταιριάζει.
Βρες το στοιχείο που λείπει!
Αυτή τη φορά πρέπει σε κάθε σειρά να συμπληρώσετε το στοιχείο που λείπει από τις παρακάτω αναπαραστάσεις για να σχηματιστεί ένα μοτίβο.
Και τώρα ήρθε η ώρα να δημιουργήσουμε τα δικά μας μοτίβα και να τα εντάξουμε σε μία δημιουργική κατασκευή.
Αρχικά θα πρέπει να εκτυπώσετε το υλικό, κάνοντας κλικ ΕΔΩ.
Οδηγίες αναφορικά με το υλικό προς εκτύπωση:
- Το υλικό θα χρειαστεί να το εκτυπώσετε σε χρωματιστό χαρτί Α4. Θα χρειαστούν περίπου 4 με 5 αντίγραφα και το κάθε αντίγραφο να είναι εκτυπωμένο σε διαφορετικό χρώμα χαρτιού.
- Αφού εκτυπώσετε το υλικό, κόβετε περιμετρικά τα σχήματα.
Διαφορετικά μπορείτε να εκτυπώσετε 4 έως 5 αντίγραφα από το υλικό σε λευκό χαρτί Α4, στη συνέχεια να χρωματίσετε τα σχήματα εσείς οι ίδιοι και μετά να τα κόψετε.
Τα υλικά που θα χρειαστείτε είναι:
- 1 μαύρο χαρτόνι
- Τα κομμένα σχηματάκια
- 1 ψαλίδι
- 1 άσπρη ξυλομπογιά (ή μία ανοιχτόχρωμη)
- Κόλλα atlacoll για χειροτεχνίες ή οποιαδήποτε άλλη διαθέτετε
- Γλωσσοπίεστρα για χειροτεχνίες
- Κλωστή ή κορδέλα
Οδηγίες:
1. Σχεδιάζετε πάνω στο μαύρο χαρτόνι, με τη βοήθεια του χάρακα, ένα τετράγωνο, του οποίου η κάθε πλευρά θα είναι 22,5 εκατοστά.
2. Κόβετε περιμετρικά το τετράγωνο με το ψαλίδι σας, ακολουθώντας τη γραμμή που σχεδιάσατε.
3. Στη συνέχεια σχεδιάζετε πάνω στο τετράγωνο που κόψατε οτιδήποτε σας έρχεται στο νου και σας αρέσει, όπως μία καρδιά, ένα λουλούδι, ένα ψάρι, το αρχικό γράμμα του ονόματός σας κτλ. Στο παράδειγμά μας σχεδιάσαμε ένα λουλούδι.
4. Έπειτα, με τα σχήματα που κόψατε, τα συνδυάζετε και δημιουργείτε ένα μοτίβο. Στο παράδειγμά μας σκεφτήκαμε το μοτίβο: κύκλος-τρίγωνο-ορθογώνιο.
5. Τοποθετείτε την κόλλα προσεκτικά πάνω στο χαρτόνι, ακολουθώντας τη γραμμή του σχεδίου σας. Σε αυτό θα μπορούσε να σας βοηθήσει ένα μικρό πινέλο για να την απλώσετε ομοιόμορφα.
6. Έπειτα τοποθετείτε και κολλάτε τα σχήματα με τη σειρά ,βάσει του μοτίβου που σκεφτήκατε.
Tip: Καλό θα ήταν όταν κολλάτε ένα σχήμα να επιλέγετε διαφορετικό χρώμα από το χρώμα του προηγούμενου.
7. Καλύπτετε όλη την περίμετρο του σχεδίου σας με τα σχήματα, ακολουθώντας το μοτίβο.
8. Έπειτα επιλέγετε οχτώ γλωσσοπίεστρα για να τα τοποθετήσετε στην περίμετρο του μαύρου χαρτονιού. Σε κάθε πλευρά του ορθογωνίου τοποθετείτε δύο γλωσσοπίεστρα το ένα δίπλα στο άλλο.
9. Στη συνέχεια, τοποθετείτε κόλλα σε κάθε ξυλάκι και το κολλάτε στην άκρη κάθε πλευράς του χαρτονιού, ξεκινώντας από τις γωνίες.
10. Στο τέλος, κόβετε ένα μικρό κομμάτι κλωστής, βάζετε λίγη κόλλα στην πάνω πλευρά του τετραγώνου ακριβώς από πίσω, κολλάτε μόνο τα δύο άκρα της κλωστής και αφήνετε λίγη ώρα να στεγνώσει.
Εναλλακτικά εάν αντί για σχοινί χρησιμοποιήσετε κορδέλα, μπορείτε να συρράψετε την κορδέλα πάνω στο χαρτόνι.
Η κατασκευή σας είναι έτοιμη: Ένα κάδρο πάνω στο οποίο αποτυπώνεται το δικό σας μοτίβο!
Μπορείτε να το τοποθετήσετε στον τοίχο σας για να διακοσμήσετε το δωμάτιό σας με τη δική σας δημιουργία!
Φυσικά μπορείτε να δημιουργήσετε και άλλα έργα, κάνοντας διάφορους συνδυασμούς με τα σχήματα για να δημιουργήσετε μοτίβα.
Όπως είδαμε τα μοτίβα υπάρχουν παντού γύρω μας και όποτε τα συναντάμε καταλαβαίνουμε πως τίποτε δεν συμβαίνει τυχαία, αλλά πάντα υπάρχουν κάποιες σχέσεις που συνδέουν τα στοιχεία και τα γεγονότα στον κόσμο που ζούμε. Ελπίζουμε να ευχαριστηθείτε τη διαδικασία και θα χαρούμε πολύ να μας στείλετε τις δικές σας δημιουργίες!
Καλή σας διασκέδαση από τους εκπαιδευτικούς της Ρομποτεχνίας!
Πηγές:
- Van de Walle, John A. (2005). Μαθηματικά για το Δημοτικό και το Γυμνάσιο: Μια Eξελικτική Διδασκαλία. Εκδόσεις: ΤΥΠΟΘΗΤΩ
- ejournals.epublishing.ekt.gr
- aesop.iep.edu.gr
- digitallearning.ece.uth.gr
- eduportal.gr